Kemal Sunal filmografisini kabaca iki döneme ayırabiliriz. Türk halkının gözünde Sunal’ı efsane eden filmler ilk dönem yani seksen öncesi filmleridir. Jest ve mimiklerini kuvvetli kullanan, fiziksel görünümüyle komediye yatkınlığını ispat eden Sunal, uzun bir dönem Türk komedi sinemasına deyim yerindeyse damga vurmuştur. Seksen sonrası ise dünyada ve ülkemizde büyük değişimler yaşanmış, Sunal da biyolojik olarak yaşlanmaya başlamıştır. Gerçekleşen bu doğal süreçte Kemal Sunal’dan eski filmlerinde gösterdiği aşırı komedi performansının beklenmesi kesinlikle insafsızlık olacaktır. İşte, bahsettiğim bu ikinci dönemde Kemal Sunal, belki yaşının gereği belki de oluşan Şaban algısının yıkılması adına yer yer komik ama bir o kadar ciddi toplumcu filmlere imza atmıştır. Davacı filmi de bunlardan birisi…
Yirmi yaşıma kadar 80 öncesi Kemal Sunal filmlerine aşık birisiyken yirmi baremini aştıktan sonra seksen sonrası Kemal Sunal filmlerinin önünde ceket iliklemeye başladım.
Kemal Sunal filmografisinin ikinci döneminin zaman içerisinde hakkının verileceğini düşünüyorum. Şener Şen’in çok daha sonraları gerçekleştirdiği, herkesçe de övgüye mazhar olan alan değişimini; Kemal Sunal’ın Şen’den on yıl evvel gerçekleştirdiğinin elbet bir gün anlaşılacağı kanaatindeyim.
FİLMİN KONUSU
Meslektaşım Av. Cenap Güven’in “Bir Mahkeme Öyküsü” isimli hikayesinden uyarlanıp ünlü senarist Umur Bugay tarafından senaryolaştırılan, kült filmlerin yönetmeni Zeki Ökten’in çektiği filmin konusu şöyle:
Yunus’un (Kemal Sunal) oğlu koyunları ağıla getirirken hayvanların zapt edilemeyip Ahmet’in (Savaş Yurttaş) tarlasına girmesi ve akabinde koyunların Ahmet’in lahanalarını yemesi üzerine başlayan çok az zararlı bir uyuşmazlığın; basit tıbbi müdahaleyle giderilebilecek iki tokatlık bir şiddetle az zararlı bir olaya evrilmesi ve sonrasında karakterlerin biri bin yapan anlık celalleriyle yıllarca mekik dokuyacakları adliye koridorlarına deyim yerindeyse hapsoluşlarını anlatan film, seyircisine adalet uygulaması üzerine okkalı sorular sorduruyor.
FİLMİN ARTILARI
- Seksen sonrası Kemal Sunal filmlerinin en iyilerinden olması. Davacı filmi izleyicilerine; Garip, Öğretmen, Yoksul, Düttürü Dünya, Deli Deli Küpeli filmleri ayarında bir seyir zevki sunuyor!
- Güvenilir bir avukata danışmayıp da hiçbir yetkisi ve yetkinliği bulunmayan arzuhalcilere dilekçe yazdıranların günün sonunda hem maddi hem de manevi olarak daha büyük kayba uğradığını gözler önüne seriyor.
- Vatandaşın adalete erişiminin kuvvetlenmesi adına adliyelerin vatandaşların ulaşımına en yakın yerlerde konumlandırılması gerektiğini belirtiyor.
- Hukukun işleyiş düzenini bilmeyen kırsal kesime önemli bir şekilde hukuk okuryazarlığı eğitimi verilmesi gerektiğini anlatıyor.
- Duruşmalar arası tarihlerin uzun oluşunu, hakim değişiklikleri ile dava sürelerinin uzamasını, dosyada kanun yoluna başvurulduğu takdirde inanılmaz geç bir zamanda sonuç elde edildiğini, hukukta çok fazla kullanılan ve bir türlü Türkçeleştirilmeyen Arapça kelimelerin vatandaşın işini zorlaştırdığını harika bir dille anlatıyor.
- HD versiyonunun Gülşah Film tarafından YouTube’da yüklü olması.
FİLMİN EKSİLERİ
- Kemal Sunal’ın karşısına Savaş Yurttaş’ın konulması. Bence bu filme Erdal Özyağcılar cuk otururdu.
- Filmin akılda kalıcı bir müziğinin olmaması.
- Çok sayıda oyuncu olmasına rağmen az sayıda diyalog olması.
TATSIZ DETAY
- Kemal Sunal’ın filmleri yıllarca televizyonda gösterilmesine rağmen hatta ekranlarda Kemal Sunal filmleri aynı saatte farklı kanallarda birbirleriyle yarışmasına Kemal Sunal’ın hayattayken herhangi bir telif ücreti alamaması ve ailesinin açtığı davanın “Davacı” filmindeki gibi yıllar yılı sürmesi.
TATLI DETAYLAR
- Sunal’ın ailesinin telif ücretleri için açtığı davanın nihayet sinema emekçileri lehine sonuçlanması.
- Avukat Cenap Güven’in filmin çekilmesinden tam on yıl sonra 1996 tarihinde filmin senaryosuna ilham veren “Bir Mahkeme Öyküsü” hikayesiyle Aziz Nesin Gülmece Ödülü’nü alması. Bu arada araştırmalarıma göre meslek büyüğümüz hala hayatta ve Manisa Barosu’na kayıtlı bir avukat olarak mesleğini ifa etmeye devam ediyor. Kendisine imkan bulur bulmaz ulaşacağım, ince ve kıvrak kalemine teşekkür edip okurlarımın selamını ileteceğim.
- Demet Akbağ, Serhat Özcan ve Erkan Can gibi bugünün bilinen isimlerinin filmde kısa süre de olsa görünmeleri.
- Hababam Sınıfının “Çalışkan Ahmet”i olan Ahmet Sezerel’in ve geniş halk kitlesi tarafından Yaprak Dökümü dizisinde “Ali Rıza Bey” karakteriyle ünlenen Halil Ergün’ün filmin reji asistanları arasında yer alıyor olması.
*Yazılar, yazarlarının sorumluluğundadır, Fikirtepe‘nin kurumsal politikasını yansıtmayabilir.
